فعالیت های علمی، آموزشی و اجرایی استاد احمد صافی

استاد صافی اصالتاً گلپایگانی و متولد 1316 بوده و با خاندان آیت الله صافی گلپایگانی پیوند نسبی دارند. استاد در سال 1334 از دانشسرای مقدماتی گلپایگان دیپلم گرفت، و بعد از پنج سال تدریس در شهرهای استان لرستان، در دانشسرای عالی تهران پذیرفته و در سال 1344 در رشته آموزش ابتدایی لیسانس گرفت.

سپس بعد از دو سال در رشته راهنمایی و مشاوره دانشگاه تربیت معلم قبول شد و در سال 1348 به عنوان دانشجوی ممتاز از این دانشگاه فارغ التحصیل گردید، البته از همین سال نیز به تدریس در این دانشگاه مشغول شد که این دوره 24 سال به طول انجامید. در طول قریب پنج دهه معلمی در دانشگاههای: الزهرا، تربیت مدرس، دانشگاه تهران، بهشتی، شهید رجایی، علامه طباطبایی، مراکز مختلف تربیت معلم و بالاخره دانشگاه آزاد به تدریس پرداخت. طولانی ترین دوران تدریس در واحد رودهن دانشگاه آزاد طی شد، که از سال تاسیس آن واحد در 1364 آغاز و تا سال 1391 به طول انجامید. در این دانشگاه ها دروسی مانند: سازمان وقوانین آموزش و پرورش ایران، مسایل آموزش و پرورش ایران، آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه، اصول و فنون راهنمایی و مشاوره، راهنمای تحصیلی، مدیریت آموزشی، روابط انسانی در مدیریت، تاریخ آموزش و پرورش در اسلام و ایران، خانواده متعادل، آسیب شناسی خانواده، کارورزی در مشاوره، تجربه عملی و کارورزی در معلمی، فنون و روش های تدریس، مدیریت اسلامی، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، آموزش و پرورش ابتدایی و راهنمایی، مشاوره تحصیلی، راهنمایی و مشاوره شغلی و تعدادی دیگر از دروس رشته های مختلف مراکز تربیت معلم را در دو مقطع لیسانس و فوق لیسانس تدریس کرد. حاصل این دوره طولانی آموزشی، علاوه بر تربیت صدها معلم و دانشجو، نگارش تعداد پنجاه کتاب است که غالبا با همان سرفصل های درسی و بعضا با همان عناوین نظیر: سازمان و قوانین آموزش و پرورش ایران، مسایل آموزش و پرورش ایران، راهنمایی و مشاوره و ...، و همچنین نگارش قریب 100 مقاله، اجرا و یا نظارت بر بیش از 50 طرح تحقیقی می‌باشد.

استاد صافی سال‌های چندی نیز در بخش‌های متعدد ستادی نظیر دبیرکلی شورای عالی آموزش و پرورش1360-1358، معاون آموزشی وزیر 1364-1363، و دهها شورا، انجمن، مجلات و نشریات آموزشی و علمی فعالیت کرده است. از سال 1387 نیز مدیریت مرکز راهنمایی و مشاوره وابسته به نظام روانشناسی و مشاوره ایران را به عهده دارد و بالاخره در سال های اخیر ریاست کانون بازنشستگان فرهنگیان را نیز پذیرفته است. این نکته نیز ناگفته نماند که استاد تا کنون دو بار از آموزش و پرورش بازنشسته شده است. یک بار در سال 1360 بود، که بلافاصله بعد از بازنشستگی، مجددا از ایشان درخواست شد، در آموزش و پرورش حضور و به فعالیت هایش ادامه دهد، تا اینکه بعد از چهار سال خدمت، برای بار دوم در سال 64 به بازنشستگی نایل آمد.

استاد صافی در مصاحبه تاریخ شفاهی شورای عالی آموزش و پرروش با واحد اسناد و تاریخ شفاهی شورا در خصوص آثار تالیفی خود و دسته‌بندی آنها فرمودند: «یکی از مهمترین علائقم در عرصه آموزش و پرورش، نگارش کتب مفید بود. من تالیف کتاب را در الویت اول خودم قرار دادم، البته در حوزه‌های مختلف می‌نویسم. به طور خلاصه کتابهای من ده محور به شرح ذیل دارد:

 1-حوزه دینی: درباره امام حسین، امام زین‌العابدین، فرمان حضرت علی به مالک اشتر، امام رضا، اسوه تعلیم و تربیت، سفرنامه کربلا و ... در این راستا دو کتاب درباره آیت الله صافی نوشتم. از آن جمله «آیت الله صافی، اسوه اخلاق، تقوا و تعلیم و تربیت، رهبری و مدیریت»، همچنین کتاب دیگری تحت عنوان «با جوانان» درباره آیت الله صافی است که آماده انتشار است. انشالله در بزرگداشت و سالگرد آن مرحوم منتشر می‌شود.

 2-قوانین و مقررات شامل کتاب «سازمان و قوانین آموزش و پرورش»، «مدیریت و مقررات آموزشگاهی» و ...

 3- حوزه سوم تالیف کتاب‌هایم، درباره راهنمایی و مشاوره است که حوزه تخصصی من است و تعداد آثارم در این حوزه به 15 کتاب بالغ می‌شود.

4- حوزه تعلیم و تربیت: از آن جمله کتاب «مبانی تعلیم و تربیت» است که در این کتاب تعداد صدو بیست و دو پرسش و پاسخ درباره سند تحول بنیادین طرح و پاسخ دادم. جالب اینکه این کتاب دربرگیرنده نودوهفت اصل آموزش و پرورش است.

 5-خیرین مدرسه‌ساز

 6- حوزه بعدی کارم، پروژه‌های تحقیقاتی است. بیش از بیست تحقیق انجام داده‌ام، همچنین در بیش از پنجاه پروژه پژوهشی ناظر تحقیق بوده‌ام. از آن جمله می‌توان به کتابهای «آموزش و پرورش در ژاپن و مقایسه آن با ایران»، «آموزش و پرورش در مالزی و مقایسه آن با ایران»، «آموزش و پرورش در ترکیه و مقایسه آن با ایران» اشاره کنم. در این راستا .یک کتاب مشترک با همکار آقای حسن کبیر با عنوان «سیمای پژوهش در آموزش و پرورش» نوشتم. از سایر پژوهش‌ها در این حوزه می‌توانم به «صد سال تربیت معلم در ایران» و «صد سال ساختار اداری آموزش و پرورش در ایران» اشاره کنم.

 7- حوزه کاری دیگرم کارورزی در دانشگاه‌ها و راهنمایی دانشجویان کارورزی است.

8-حوزه بعدی درباره مدارس خلاق است که کتابی در دست نگارش دارم در باره نوآوری در مدرسه‌ تحت عنوان «مدارس نوآور و نقش مدیران نوآور» است  که یکی از آنها مجتمع سروش است که موزه و اسناد آموزش و پرورش را تاسیس کرده است. در این کتاب قصد دارم نمونه‌هایی به خصوص حوزه مدارس اسلامی را معرفی کنم و ابتکارات آموزشی و پرورشی آنها را شرح دهم.

9-در برخی حوزه‌های متفرقه نظیر «سیمای پژوهش در آموزش و پرورش» -با همکاری استاد حسن کبیر-، کتاب، «سالمندی و سبک زندگی سالم» نیز آثاری تالیف کردم.

10- آخرین محور آثارم، مقاله‌های من هستند. تعداد مقالاتم حدود پانصد مقاله بالغ می‌شود که غالبا در نشریات حوزه تعلیم و تربیت چاپ و منتشر شده‌اند. علاوه بر آن در همین حدود سی‌دی و نوار صوتی سخنرانی دارم که طی دعوت به مناسبت‌های مختلف در برخی کشورها و به خصوص شهرهای ایران ارائه دادم که بعدا سی‌دی و نوار آن را برایم ارسال کرده‌اند. در همین راستا به یک فیلم مستند درباره فعالیت‌های اجرایی و علمی و آموزشی‌ام تحت عنوان «حکایت دل» اشاره کنم که  توسط یک تیم فیلمبرداری از شبکه چهار سیما تولید شد. این فیلم مستند در مدرسه تاریخی دارالفنون طی چند جلسه مصاحبه و گزارش تهیه گردید.

بر اساس محورهای مذکور، تا امسال یعنی 1401 من تعداد پنجاه کتاب نوشته‌ام که  از این تعداد، چهل کتاب آن منتشر شده است و ده کتاب دیگر آماده چاپ است.

نگارش: رحیم روح بخش، واحد اسناد و تاریخ شفاهی شورای عالی آموزش و پرورش

سند تحول بنیادین